Een bijzonder aspect van het Dzogchen onderricht is dat het ‘binnenste buiten’ werkt: het biedt geen pad aan dat gevolgd dient te worden om een doel te bereiken, maar het begint met het direct introduceren van het ‘doel’ zelf: de werkelijke natuur van de geest. Een gekwalificeerde leraar, die deze kennis volledig in zijn of haar eigen staat gerealiseerd heeft, draagt deze kennis over aan studenten op drie kenmerkende wijzen: door uitleg te geven, door symbolische voorbeelden te geven en door direct aan te wijzen. De overdracht of transmissie van Dzogchen wordt ook ‘directe introductie’ genoemd, en wordt onmisbaar geacht voor beoefening van Dzogchen. De leraar introduceert de student tot de staat van ‘rigpa’ (kennis) door middel van ervaringen: Op het niveau van het lichaam ervaringen van gevoel, op het niveau van energie ervaringen van helderheid, en op het niveau van geest ervaringen van leegte.

Als de student een glimp van deze staat heeft opgevangen, bestaat de eigenlijke beoefening uit het verhelderen, verdiepen en volledig realiseren van deze unieke staat van Dzogchen. In het onderricht heet deze beoefening ‘guru yoga’ – het verenigen van onze geest met de gerealiseerde staat van de leraar. Het Dzogchen onderricht biedt ontelbare beoefeningen om dit te bereiken, echter er zijn geen regels die voorschrijven welke beoefening wanneer zou moeten worden gedaan. Het is de verantwoordelijkheid van de student zelf om te bepalen welke beoefening hem of haar het meeste helpt de staat van Dzogchen te realiseren. De student is dus vrij om beoefeningen te kiezen uit het soetra- of tantra-voertuig, uit het Dzogchen onderricht, of zelfs methoden die niet strikt ‘boeddhistisch’ zijn. Maar de transmissie en de leraar blijft altijd van het hoogste belang.

In de boeddhistische traditie is Garab Dorje de eerste menselijke Dzogchen leraar. De afbeelding op deze pagina is van Garab Dorje, die met zijn rechterhand direct de natuur van de geest aanwijst. Alle transmissies gaan op hem terug. In iedere retraite, plus op een aantal speciale feestdagen, gaf Chögyal Namkhai Norbu Dzogchen Transmissie. Er is nu de mogelijkheid om Transmissie te ontvangen van Yeshi Silvano Namkhai, de zoon van Chögyal Namkhai Norbu. Door actief deel te nemen aan een retraite, ontvang je deze transmissie en kun je ermee gaan werken. Je kunt een retraite bezoeken, en ook zijn alle retraites via internet open en gratis te volgen.

Een retraite volgen is een goede manier om te bepalen of je interesse hebt om met het Dzogchen onderricht te werken. Daarnaast kun je de openbare boeken van Chögyal Namkhai Norbu lezen. In het Nederlands zijn twee boeken verkrijgbaar:
1. Dzokchen, de volmaakte staat van zijn,
2. Dzogchen Onderricht, het pad van spontane bevrijding.
Het eerste boek is een algemene inleiding in Dzogchen dat het pad van Soetra, Tantra en Dzogchen behandelt, en bevat ook een commentaar op De Drie Vajra Verzen, een gedicht dat een van de oudste Dzogchen transmissies is. Het tweede boek is een verzameling onderwijzingen die Chögyal Namkhai Norbu in de loop der jaren heeft gegeven.

Naast Nederlandstalige boeken, zijn er ook een groot aantal Engelstalige boeken verkrijgbaar. Hier een korte opsomming van de meest geschikten voor beginners:
– The Crystal and the Way of Light. Sutra, Tantra and Dzogchen
– Dream Yoga and the Practice of Natural Light
– Beyond Words. A Concise Introduction to the Dzogchen Teachings, van Judith Allen en Julia Lawless
Merk op dat in de publieke boeken de beoefeningen niet in detail worden besproken, omdat deze verbonden zijn met de transmissie.

Sommige activiteiten van de Dzogchen Community kun je alleen bezoeken als je transmissie hebt ontvangen, of als je het voornemen hebt om dit zo snel mogelijk te doen.

Lees verder: Dzogchen series